Những kết quả nổi bật về dịch vụ khoa học công nghệ của Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ-Luyện kim năm 2021


Tạ Dương Sơn
Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ - Luyện kim
1. Mở đầu  
Hai năm trở lại đây, trong guồng quay chung của nền kinh tế đất nước, các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực khai khoáng cũng phải “gồng mình” để vượt qua những khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Cùng với đó là sự khó khăn do tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, nên các doanh nghiệp khai thác – chế biến khoáng sản – luyện kim cũng chỉ đầu tư cầm chừng hoặc ưu tiên cho những dự án yêu cầu tính tin cậy cao về khoa học công nghệ. Do đó, các Chủ đầu tư cũng đưa ra những yêu cầu khắt khe trong công tác lựa chọn đơn vị tư vấn dịch vụ khoa học công nghệ phải có tính chọn lọc cao, đáp ứng mọi yêu cầu về kỹ thuật và đúng các quy định pháp luật.
Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ - Luyện kim (Viện/VIMLUKI) luôn xác định nhiệm vụ trọng tâm là nghiên cứu, triển khai ứng dụng khoa học công nghệ, đẩy mạnh phát triển dịch vụ tư vấn, đóng góp vào sự phát triển chung của ngành khai thác – chế biến khoáng sản – luyện kim, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế-xã hội của đất nước. Trong nhiều năm qua, VIMLUKI luôn giữ vững được vị thế đứng đầu trong hoạt động tư vấn khoa học công nghệ lĩnh vực kim loại màu. Viện đã chủ trì/tham gia hầu hết các công trình khai thác, chế biến khoáng sản lớn của đất nước như: Dự án khai thác, tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê, tỉnh Hà Tĩnh; Dự án nhà máy tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa, tỉnh Lào Cai; Dự án xây dựng nhà máy tuyển đồng Sin Quyền số 2, tỉnh Lào Cai; Dự án xây dựng Nhà máy nghiền zircon siêu mịn Sông Bình, tỉnh Bình Thuận; Dự án xây dựng Nhà máy Pigment, tỉnh Bình Thuận… Mặt khác, ngoài việc làm chủ các lĩnh vực đã là thế mạnh của Viện, thì các nhà khoa học VIMLUKI luôn không ngừng học tập nâng cao trình độ, mở rộng nghiên cứu những lĩnh vực mới như: luyện kim đen, vật liệu xây dựng, than, hóa chất… và cũng đã đạt được những thành quả nhất định. Năm 2021, bằng năng lực, uy tín trong chuyên môn và các giải pháp điều hành linh hoạt,  VIMLUKI không những vượt qua những khó khăn trong tìm kiếm công việc, mà còn thể hiện được những bước đột phá trong lĩnh vực hoạt động tư vấn chuyên ngành khai thác mỏ - chế biến khoáng sản – luyện kim.
2. Những kết quả nổi bật về dịch vụ KHCN
2.1. Tư vấn lập Quy hoạch thăm dò, khai thác - chế biến và sử dụng khoáng sản
Với kinh nghiệm đã từng chủ trì 12 nhiệm vụ Lập Quy hoạch thăm dò, khai thác - chế biến và sử dụng khoáng sản do Bộ Công Thương quản lý, VIMLUKI đã tham gia dự thầu, trúng thầu và ký hợp đồng với chủ đầu tư Bộ Xây Dựng để thực hiện Gói thầu TV-02 Lập Quy hoạch thăm dò, khai thác - chế biến và sử dụng khoáng sản làm Vật liệu xây dựng và lập Báo cáo đánh giá môi trường chiến lược. Đây là hợp đồng tư vấn lập quy hoạch lớn lần đầu tiên Viện thực hiện với cơ quan ngoài Bộ Công Thương. Quy hoạch này sẽ là cơ sở phục vụ công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực vật liệu xây dựng, đồng thời sẽ là tiền đề mở ra một lĩnh vực dịch vụ khoa học công nghệ mới cho Viện.
 

Ảnh 1: Lễ ký Hợp đồng Gói thầu TV-02 tại Bộ Xây Dựng
 
2.2. Tư vấn đầu tư xây dựng các nhà máy liên hiệp sản xuất thép
Trong những năm qua, xuất phát từ những nhu cầu của thị trường, nhiều dự án đầu tư xây dựng tổ hợp, nhà máy luyện gang, thép đã được triển khai các thủ tục pháp lý và xây dựng công trình. Ngoài việc lựa chọn các nhà thầu tư vấn nước ngoài thì các Chủ đầu tư cũng mong muốn tìm các nhà thầu trong nước có đủ năng lực để giao thực hiện công việc tư vấn các dự án. Nắm bắt được cơ hội phát triển này, VIMLUKI  đã có những giải pháp tiếp cận phù hợp và năm 2021 đã được nhiều Chủ đầu tư đặt niềm tin giao thực hiện tư vấn các công việc quan trọng trong các dự án, cụ thể:
- Thực hiện các công việc với Công ty Cổ phần Thép Hòa Phát Dung Quất: Thẩm tra Hồ sơ thiết kế kĩ thuật Dự án Khu liên hợp sản xuất Gang thép Hòa Phát Dung Quất; Thiết kế bản vẽ thi công – Nhà máy cán 3 thuộc Dự án Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất. Các công việc hiện tại đã hoàn thành và được Chủ đầu tư đánh giá cao.
- Thực hiện các công việc với Công ty Cổ phần Thép Long Sơn: trong Quý 1/2021, VIMLUKI đã vượt qua nhiều nhà thầu khác để được Chủ đầu tư lựa chọn là đơn vị tư vấn Lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng công trình “Nhà máy liên hiệp sản xuất gang thép Long Sơn – Phù Mỹ”. Ngay sau khi hợp đồng giữa hai bên được ký kết, VIMLUKI đã rất nỗ lực triển khai và hoàn thành công việc đảm bảo đúng chất lượng, tiến độ như cam kết. Ngoài ra, VIMLUKI còn hỗ trợ Chủ đầu tư nhiều thủ tục pháp lý liên quan đến dự án, từ đó đã chiếm trọn được niềm tin của Chủ đầu tư trong công tác tư vấn, điều này được thể hiện qua Hợp đồng tư vấn Lập Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án đầu tư xây dựng công trình “Nhà máy liên hiệp sản xuất gang thép Long Sơn – Phù Mỹ” đã được Chủ đầu tư và VIMLUKI ký kết vào những ngày đầu tiên của năm mới 2022.
 

Ảnh 2: Lễ ký Hợp đồng tư vấn Lập Báo cáo nghiên cứu khả thi
Dự án đầu tư xây dựng công trình “Nhà máy liên hiệp sản xuất gang thép Long Sơn – Phù Mỹ”
 
2.3. Tư vấn lĩnh vực khai thác, chế biến Than
Năm 2017, VIMLUKI bắt đầu tiếp cận với các công trình của ngành Than. Kể từ đó, các nhà khoa học của Viện đã không ngừng nghiên cứu những kiến thức, sự phát triển, tiến bộ của ngành để nâng cao trình độ khoa học công nghệ chuyên ngành. Cùng với những năng lực, kinh nghiệm qua các công trình đã thực hiện và sự chuyên nghiệp trong công tác đấu thầu, trong năm 2021, VIMLUKI đã tham gia và trúng nhiều gói thầu quan trọng của Tập đoàn Than – Khoáng sản như: Thẩm tra thiết kế và dự toán giai đoạn II thuộc dự án Trung tâm chế biến và kho than tập trung vùng Hòn Gai; Giám sát thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị các hạng mục công trình giai đoạn II thuộc dự án: Trung tâm chế biến và Kho than tập trung vùng Hòn Gai; Thẩm tra thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng công trình Thuộc dự án: Hệ thống băng tải vận chuyển than Núi Béo - Hà Tu - Trung tâm chế biến - Làng Khánh… Những công trình này sau khi hoàn thành sẽ đóng góp lớn vào công tác chế biến và vận chuyển than tại một trong những trung tâm chế biến than lớn nhất của TKV.
 

Ảnh 3: Chuyên gia Tư vấn giám sát VIMLUKI trên công trường
Dự án Trung tâm chế biến và kho than tập trung vùng Hòn Gai
 
2.4. Tư vấn các Dự án chế biến khoáng sản - hóa chất
Tư vấn các dự án Khai thác - Chế biến khoáng sản - Luyện kim là lĩnh vực chuyên môn thế mạnh của Viện, đã được khẳng định qua suốt quá trình 55 năm thành lập và phát triển của Viện. Năm 2021, cả nước có rất ít các dự án đầu tư xây dựng nhà máy chế biến khoáng sản được triển khai lập dự án, thiết kế xây dựng mới, nên công tác tìm kiếm công việc trong lĩnh vực này gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, bằng nhiều phương thức tiếp cận, khai thác thị trường, cùng với thương hiệu uy tín hàng đầu, VIMLUKI đã được các Chủ đầu tư giao thiết kế nhiều dự án xây dựng nhà máy chế biến khoáng sản, tiêu biểu như: Nghiên cứu tuyển nổi thí nghiệm mẫu lớn, lập thiết kế công nghệ, lập bản vẽ thi công, tổ chức giám sát thi công, tham gia chạy thử - hiệu chỉnh giai đoạn 1 Dự án ĐTXDCT "Nhà máy tuyển quặng Apatit nghèo tại tỉnh Lào Cai" công suất 200.000 tấn/năm; Thiết kế bản vẽ thi công hạng mục nhà máy tuyển Dự án khai thác lộ thiên khoáng sản Niken - Đồng khu vực xã Quang Trung và Hà Trì, tỉnh Cao Bằng. Đây là những nhà máy tuyển quặng có tính chất phức tạp, yêu cầu trình độ khoa học công nghệ cao. Hiện nay, VIMLUKI đang triển khai công việc theo kế hoạch của Chủ đầu tư đặt ra.
 

Ảnh 4: Các chuyên gia của VIMLUKI làm việc với Chủ đầu tư về thiết kế công trình nhà máy tuyển Niken
 
Ngoài ra, trong năm 2021 VIMLUKI cũng thực hiện nhiều công trình luyện kim, hóa chất khác như: lập Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án "Nhà máy sản xuất axit thực phẩm, axit điện tử và các muối phốt phát tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng"; thẩm tra hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công công trình thi công GĐ2: Sản xuất axit photphoric bằng phương pháp nhiệt công suất 6.600 tấn/năm; Lập dự án cải tạo nâng cao chất lượng nhà máy kẽm điện phân Thái Nguyên điều chỉnh…

Ảnh 5: Thiết kế hạ tầng Dự án mở rộng nâng công suất nhà máy luyện đồng Lào Cai
 
3. Kết luận:
Hoạt động dịch vụ khoa học công nghệ trong năm 2021 của VIMLUKI đã khép lại như một bức tranh đa sắc màu rực rỡ. Vượt qua những khó khăn chung của nền kinh tế đất nước, tập thể các nhà khoa học trong Viện không những phát huy vai trò hàng đầu trong lĩnh vực khai thác – chế biến khoáng sản – luyện kim màu vốn đã là thế mạnh của Viện, mà còn nỗ lực nghiên cứu chiều sâu để phát triển những lĩnh vực mới như: luyện kim đen, hóa chất, than… Những thành quả nổi bật trong hoạt động dịch vụ khoa học công nghệ đã đạt được năm 2021 sẽ là tiền đề phát triển bền vững trong tương lai, góp phần nâng cao thương hiệu VIMLUKI, chào mừng kỷ niệm 55 năm ngày thành lập Viện (29/5/1967 – 29/5/2022).