Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ-Luyện kim nghiên cứu sản xuất thủy tinh vi sóng

Công nghệ chế tạo thủy tinh siêu bền có thể ứng dụng vào rất nhiều loại sản phẩm. Tuy nhiên để cạnh tranh một cách hiệu quả về tính năng kỹ thuật cũng như kinh tế với các công nghệ gia công hiện hành như tôi nhiệt, dán kính,… cần chọn sản phẩm ứng dụng phù hợp. Trong nỗ lực đưa công nghệ vào ứng dụng thực tế, sau quá trình khảo sát mẫu mã và thử nghiệm sơ bộ, Trung tâm V4 (thuộc Viện) đã tập trung vào nghiên cứu sản xuất thủy tinh vi sóng.

Mặc dầu trong nước chưa sản xuất, nhưng thủy tinh vi sóng nhập khẩu đã gia tăng thị phần rất nhanh trong vài tháng qua. Theo kết quả khảo sát sơ bộ các siêu thị tại Hà Nội tỷ lệ thủy tinh vi sóng trong sạp hàng đã tăng từ dưới 5% lên trên 70% trong vài tháng qua. Giá của thủy tinh vi sóng tại Việt Nam hiện cao hơn từ 2 ÷ 5 lần giá thủy tinh thông thường có hình dạng tương tự.

Hiện thủy tinh vi sóng nhập khẩu đang tồn tại dưới 4 dạng: thủy tinh borosilicate (hệ số giãn nở thấp), thủy tinh gốm, thủy tinh dân dụng phổ thông được tôi nhiệt và thủy tinh dân dụng tôi hóa. Trong đó thủy tinh borosilicate và thủy tinh gốm chịu nhiệt độ cao hơn, nên phù hợp hơn trong việc sử dụng vào lò nướng hay đun trên bếp. Hai loại thủy tinh tôi nhiệt và tôi hóa còn lại có nhiệt độ sử dụng thấp hơn (dưới 350 oC), nhưng khả năng chịu sốc nhiệt và độ bền cơ cao hơn, nên được ứng dụng vào các ứng dụng thường xuyên trong ngày, trong lò vi sóng, tủ đá, những nơi có thay đổi nhiệt độ đột ngột và khả năng xảy ra va đập thường xuyên.

Thủy tinh chưa tôi có khả năng chịu sốc nhiệt (ΔT) khoảng 50 ÷ 65 oC tùy theo loại sản phẩm cụ thể, trong khi thủy tinh vi sóng Pháp đạt ΔT khoảng 135 oC (theo quảng cáo của Hãng Lumi Arc) và thủy tinh vi sóng Trung Quốc đạt trên 120oC và thủy tinh vi sóng của Viện đạt ΔT = 130 oC. Về nguyên tắc sản phẩm phải đạt ΔT ≥ 120 oC mới được ghi biểu tưởng lò vi sóng lên sản phẩm thủy tinh hay quảng cáo là sản phẩm vi sóng.

Thủy tinh siêu bền (tôi hóa) có một số ưu việt cụ thể như sau:
1.    Chịu sốc nhiệt khi chuyển sản phẩm từ tủ đá sang lò vi sóng hoặc đổ ngay nước sôi vào bát đang chứa đồ đông lạnh từ tủ lạnh – 20 oC. Thủy tinh đang nóng 100 oC có thể thả ngay vào nước lạnh để rửa luôn, rất tiện dụng trong thực tế;
2.    Độ bền cơ tăng từ 2 đến 3 lần, giảm khả năng nứt vỡ, tăng hiệu quả sử dụng và tuổi thọ sản phẩm. Có thể xếp thành chồng trực tiếp lên nhau không cần tấm lót, tăng tính tiện lợi khi sử dụng;
3.    Độ bền cơ, bền hóa, chống xước cao, nên có thể rửa bằng máy rửa bát;
4.    100% an toàn vệ sinh: Thủy tinh siêu bền có bề mặt cực nhẵn, không có chỗ để các vi khuẩn bám, nên có tác dụng chống bám bẩn, dễ lau rửa;
5.    Thủy tinh không chứa chì, cadmi hay chất có hại cho sức khỏe như một số loại nhựa hay men gốm;
6.    Sản phẩm sau khi tôi sẽ tăng triết suất, nên bóng, sáng hơn trước khi tôi;
7.    Dùng thủy tinh siêu bền, công nghệ xanh là góp phần bảo vệ môi trường. Phần do sản phẩm nhẹ hơn sẽ tốn ít nguyên liệu và năng lượng hơn, phần do tuổi thọ sản phẩm cao hơn nhiều lần sẽ giảm lượng phế thải ra môi trường hoặc nhu cầu tái chế;

Trước khi công bố chất lượng, sản phẩm đã được đo sốc nhiệt theo điều kiện đo theo tiêu chuẩn quốc tế và kiểm tra thực tế trong điều kiện thay đổi nhiệt độ đột ngột từ tủ đá sang lò vi sóng ở công suất và thời gian tối đa. Toàn bộ các sản phẩm mẫu đều chịu được điều kiện sốc nhiệt tối đã trên, đảm bảo 100% cho tiêu dùng thường xảy ra ở công suất nhỏ hơn nhiều lần.

Theo kết quả tính toán sơ bộ, sản phẩm đề tài dự kiến có giá bán chỉ bằng 50 -70 % giá thủy tinh vi sóng nhập ngoại có chất lượng tương đương.

Hiện Trung tâm đang tiếp tục triển khai khảo sát cập nhật các mẫu sản phẩm thủy tinh vi sóng mới nhất, thiết kế chế tạo dây chuyền thiết bị sản xuất và sẽ sớm đưa sản phẩm ra thị trường.